NIEUW : deze uitstap gaat door als 'weekend' in combinatie met Haarlem

Den Haag

Alexej Von Jawlensky

In het Gemeentemuseum in Den Haag loopt momenteel een tentoonstelling over deze Russisch kunstenaar die uitgroeide tot een belangrijke vertegenwoordiger van de Duitse expressionisten. Hij richtte samen met Wissily kandinsky, Franz Marc en August Macke de Duitse expressionistische schildersgroep "der Blaue Reiter" op. 

Onderaan deze pagina vinden jullie de informatie die te vinden is op de website van het Gemeentemuseum. 

We zijn al enkele keren naar het Gemeentemuseum in Den Haag geweest en hebben daar dus ook al één en ander gezien.  De rest van het programma zal worden opgesteld in samenspraak met de deelnemers. 

 

Datum : zaterdag 15 - zondag 16 december

Prijs : 170 EUR (vervoer en overnachting + ontbijt).  De tickets voor de tentoonstelling (15 EUR) worden ter plaatse betaald. 

 

Interesse voor deze uitstap ?

Vul onderstaand formulier in om in te schrijven.  We bevestigen je deelname zodra het minimum aantal deelnemers is bereikt. 

Past de voorgestelde datum niet ?   Laat het ons toch weten.  We kunnen meestal wel een tweede busje vullen op een andere datum

captcha

 

ALEXEJ VON JAWLENSKY

EXPRESSIONISME EN DEVOTIE

Ver voordat in de westerse wereld spirituele en esoterische stromingen als new age en mindfulness populair worden, combineert Alexej von Jawlensky (1864-1941) met een open levenshouding het beste uit verschillende religieuze stromingen. De van oorsprong Russische kunstenaar ontwikkelt zich in München tot één van de belangrijkste Duitse expressionisten. Gemeentemuseum Den Haag presenteert Jawlensky’s rijke oeuvre van landschappen, stillevens en portretten in een groot overzicht waarbij de nadruk ligt op de invloed van zijn spirituele beleving. In samenwerking met het Alexej von Jawlensky-archief in Zwitserland wordt voor het eerst ook uitgebreid aandacht besteed aan zijn liefde voor de muziek en de inspiratie die hij daarin vond.

Jawlensky

Vriendschap en kruisbestuiving in München

Na zijn afstuderen aan de kunstacademie in 1896 verlaat Jawlensky St. Petersburg om samen met zijn mecenas Marianne von Werefkin – een succesvol schilder- door Europa te reizen. Ze bezoeken ook Nederland. Hetzelfde jaar vestigen ze zich in München, in die tijd hét kunstcentrum van het noorden. Hier leert Jawlensky onder meer Kandinsky kennen, met wie hij een levenslange vriendschap zal onderhouden. Belangrijk is ook zijn ontmoeting met de Nederlandse monnik Willibrord Verkade die hem de ogen opent voor het laten samengaan van gevoel en waarneming.

In de jaren die volgen leert Jawlensky het werk van Van Gogh, Gauguin en Matisse kennen waardoor hij zeer geïnspireerd raakt. Belangrijk zijn ook  de kunstenaars Werefkin, Kandinsky en diens partner Gabriele Münter. Met hen komt hij in de zomer van 1908 in het Duitse Murnau los van de academische tradities en impressionistische invloeden en leggen ze met hun emotioneel geladen landschappen de basis van het lyrisch expressionisme.

Jawlensky’s werk is regelmatig op tentoonstellingen te zien en hij maakt kennis met Rudolf Steiner, de grondlegger van de antroposofie. Later gaat hij zich ook verdiepen in de yogaleer. Jawlensky onderhoudt ook nauwe contacten met Wassily Kandinsky en Franz Marc, die onder de titel Der Blaue Reiter met publicaties en tentoonstellingen bezig waren. De internationale groep ontwerpt een nieuwe kunst voor de toekomst: felle kleuren in combinatie met decoratieve patronen, lijnvoering en ritme voeren de boventoon. Kunst wordt een expressie van pure emoties. Jawlensky gaat krachtige, monumentale portretten schilderen. Zijn Vrouwenkop uit 1911 is een van de publiekslievelingen uit de collectie van Gemeentemuseum Den Haag. Het gezicht is opgebouwd uit rood en blauw en de geelgroene ogen van de vrouw verbeelden een heftige gemoedstoestand.

“Mijn kunst is meditatie en gebed in kleur”

Isolement in oorlogstijd en de weg naar abstractie

Tot zijn grote verdriet moet hij drie jaar na het schilderen van Vrouwenkop vanwege de Eerste Wereldoorlog Duitsland verlaten. In Zwitserland vindt hij een veilig verblijf; met Werefkin, vriendin Helene en hun zoon Andreas komt hij terecht in Saint-Prex aan het meer van Genève. Een klein kamertje wordt zijn atelier. Als een monnik in zijn ‘cel’ schildert hij telkens weer het uitzicht uit zijn enige raam en ontstaan zijn eersteVariationen: landschappen in heldere kleurvlakken op klein formaat. Wanneer hij Saint-Prex verlaat, blijft hij doorwerken aan deze serie steeds abstracter wordende landschappen. Ook zijn vrouwenkoppen gaat hij steeds meer vereenvoudigen. DezeMytische Köpfe kijken de toeschouwer aan met grote ogen en zwarte pupillen.

Het meditatieve aspect van de herhaling vormt een belangrijke spirituele impuls voor Jawlensky en het seriematige is een rode draad in zijn oeuvre. Wanneer hij door zware artritis wordt getroffen en verlamd raakt aan vingers en ellebogen, wordt hij gedwongen tot een nieuwe werkwijze: hij schildert met gestrekte armen en zijn penseel tussen zijn handen vastgeklemd. Zo ontstaan tussen 1934 en 1937 ongeveer duizendMeditationen, die ook klein van formaat zijn, vaak niet groter dan 18x13 cm.. Zijn zoektocht naar het mystieke, die in 1917 begon en zich manifesteerde in Mytische Köpfe en Heilandgesichter, komt in deze kleine werken tot een hoogtepunt.  Tot een paar jaar voor zijn dood blijft hij werken aan zijn Meditationen en bloemstillevens. Voor het eerst zijn in deze tentoonstelling een reisicoon, verschillende miniaturen en een Madonna-figuur uit het vroegere bezit van de schilder te zien. De tentoonstelling zal ook de betekenis van muziek voor Jawlensky's werk verkennen en presenteren op basis van archiefdocumenten.

De tentoonstelling is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met het Alexej von Jawlensky-archief in Zwitserland en Museum Wiesbaden, dat de grootste collectie Jawlensky in de wereld beheert. Voor de tentoonstelling wordt tevens samengewerkt met musea in Düsseldorf, Chemnitz, Saarbrücken, Bern en Edinburgh.